ing hinanakit, an matanos na panghimalos nin dakol na mga puso na nagkakakorologan. Iyo ito an pagpahumalé, an patnogot! na. ginigibo saiya kan saiyang banwaan na kinatipunan nya kan gabos nyang pagkamoot. Idinoko su payo; sakalé, pinagiisip nya an sarong lalaki na pinaghampak sa mga lansangan sa Manila, sa sarong magurang na babaye na. napukan gadan kan makita su payo kan saiyang aki, su salaysay ni Elias nagaagi gayod sa saiyang mga mata.
Pinaghona kan alférez na kaipuhan iharayé su mga tawo, alagad su mga pagdaklag asin su mga paglanghad dai nagkatoronong. Saro sanang ina an dai nanghimalos saiya kan saiyang mga kasakitan; si Kapitanang Maria. Daing hirohiro, tiriwi su ngimot, pano su mata nin daing girong na mga luha, nakita nyang nagharayo su duwa nyang aki, sa paghiling kan saiyang dai paghiro asin su pula nyang kasakitan, si Niobe minaluwas na bakong fabula.
Hominarayo su pangkat. Sa mga orang, na nagdurungaw sa mga bihirang mabuksan na mga dung-awan an orog na nagpahiling nin pagkatigay sa haghayon iyo su mga indiferent o mnga osiyoso. Nagpanarago gabos su saiyang mga katood oho, sagkod si Capitan Basilio mansana, na nagpatanid sa saiyang aking si Sinang na dai magpabolos nin luha.
Nakita ni Ibarra na nag-aaso su nasdyang na saiyang harong, su harong kan saiyang mga magurang,na saiyang namondagan, na inerokan kan orog kahamis na giromdom kan saiyang pagkaaki asin pagkahagbayon, su mga luha na napogolan sa halawig na panahon, nagborolos sa saiyang mga mata, dominoko asin tominangis, na dai nagkaigwa nin karangahan na makatago kan saiyang luha, nagagapus, dai man nakakapukaw sa kiisay man nin pagkahérak an saiyang kasakitan. .Ngunyan mayo syang bansa, pagsadiri, pagkamoot, mga katood omaabotan!
Maghalé sa itaas, pinagtatanaw nin saro katawo an mamondong itong pangkat. Sarong magurang na lalaki, malungsi, irimyos su lawog, naaliboyan nin tamong na lana, naghihingak na nagaalindoon sa sogkod. Iyo si gurang filosofong Tasio, na kan mabaretan kan nangyari, boot. bumuhat sa higdaan asin omagap, alagad dai sya tinogotan kan saiyang mga kosog. Sino-
