Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/116

An pahina na ini pigbalido


111

dai duman nin nakikitang ano man na kasangkapan na may kagamitan o dai nin kagamitan. Su lanob may pin­tang puti asin kabtang may lipit tanganing malikayan an mga sag-id, hawan na bulanos: dai lamang nin anong kurit, dai nin grabado, dai lamang nin esquema nin sarong kagamitan sa Fisica! Su mga estudiante dai nagkakaipo, daing naghihidaw kan practicong pagtoro nin sarong kadonongan na hayag na gayong experi­mental; sa halawig na mga taon siring an pagtokdo asin an Filipinas dai naliwat, ata ngani nagpadagos siring sa giraray. Nagtataga hilig kun gayod hale sa langit an sarong sadit na kagamitan na ipinapahiling sa clase sa harayo, siring kan Santisimo sa mga binonyagan na nagrorolohod, hilinga ako asin hare ako pagdoti. Sa lambang katarahanan, kun may minadatong na sarong profesor na mabansay an boot, may itinatalaan na sarong aldaw na iduduman sa misteriosong Gabinete asin pagtakhan maghale sa luwas su mga enigmatikong mga aparato, na nagkakaburugtak sa laog kan armario; daing siisay man na makakapaghidaw; kan aldaw na ito dakol na mga laton an nakikita, dakol na mga bobog, dakol mga tubo, mga disco, mga rueda, mga batingaw, asin iba pa; asin dai minalihis duman su feria, dai naliliwat su Filipinas. Labis sa gabos, tiwala na gayo su mga estudiante na bakong sinda an ibinakal kan mga kagamitan na ito; mga marhay na mangmang su mga fraile! Su Gabinete pinatindog tanganing ipahiling sa mga dayuhan asin sa mga darakulang empleado na harale sa Peninsula, tanga­ning sa pagkahiling kaito masinang na tumarango-tango alintanang su nagkakanoro sainda naghohoyomhoyom na baga nagsasabi:

“Eh? naghohona kamo na masosompongan nindo an mga monjeng atrasado? Tara na sa kalangkawan kan taong-gatusan (195); igwa kami nin gabinete!”

Asin su mga dayuhan patin su mga darakulang em­pleado na mabansay na gayong pinangaarabi-abihan, nagsusurat sa saindang mga paglakbay o mga giromdom na an Real asin Pontificia Universidad sa Manila, sa pamamahala kan maluvdnag na orden dominicana, may rogaring na dakulang Gabinete sa Fisica sa pag­tokdo sa mga bagong-tawo. . . Nagaaradal taon-taon sa asignaturang ini may mga, duwang gatos may limang polong estudiante, asin maging sa kaoyaman, kahaga-