Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/14

An pahina na ini pigbalido


9

oficial na may latigo; dangan su mga nagpupuruli sa saindang mga banwaan, su mga nagkakataradang buhay, o nagkakagaradan sa kabasodan kan olang. Dangan minadaratong su ibang mga lalawigan (21), minasunod man su iba pang lalawigan, pasorosaralihid sa toklos sa halawig na mga taon; nahaman su toklos asin ngunyan satuyang pinagngangalasan, minalakbay kita, minapa-Egipto asin minapa-Roma, satuyang inodmaw an mga Faraon, an Familia Antonina . . . Hampangon mo an katotoohan; an mga gadan sa giraray mga gadan asin an makosog lamang an tataraohan nin katanosan kan mga ipangangaraki ngapit.”

“Alagad, Gindong Simoun, an siring na mga pagsusundan mangyaring makaparibok,” an pahayag ni Don Custodio, na nariribaraw huli kan kamugtakan kan siring na bagay.

“!Makaparibok, ha, ha! Sakale, nakighimagsikan na lamang su egiptong banwaan, nanurumang su mga bilanggong judio laban sa maugayon na si Tito? Tawo, sa loba ko, sabot kang marhay sa salaysay!” (22) Hayag na gayo na an Simoun na ito borobosong marhay o palpal na gayo! Pandokon ni Don Custodio na dai tataong salaysay, garo mansana syang nabongkalan na siwo! Asin siring na nangyari, nakalingaw si Don Cus­todio asin sominimbag: “!Dai ka man kaya sa kaibahan kan mga egipcios, dai man sa mga judio!”

“Asin an bansang ini nakipaghimagsikan bako sanang makasaro,” an may kapangalangalangan na dugang kan dominico; “kan mga panahon na pinipirit sindang maghakot nin mga darakulang kahoy na gigibohon na mga dahong, kun bakong huli kan mga religioso. .. ”

“Harayo na an panahon na ito,” nagsimbag si Simoun na nagngingisi-ngisi nin lalong hilaw ki sa dati nyang pinagtotodan; “an mga kaporoan na ini dai nakikipaghirimagsikan liwat minsan and kadakol kan mga toklos asin mga buhis ... Bakong ipinaliwanag mo ini sako, Padre Salvi,” an sabi pa na inatubang su maniwang na franciscano, “sa harong asin sa hospital nin Los Banos na namumugtakan ngunyan kan Saiyang Kahalangkawan (23) ...”

Hiniro ni Padre Salvi su saiyang payo asin huminiling na baga dai nadangog su hapot.