Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/243

An pahina na ini pigbalido


238

sa palaba kan dalan na bathat, asin minsan saén mga fabrica, mga gacdung na siring kaitong sa Mandaluyong!... Nadadangog ko nanagpipito an sakayan, an kinaralkadal kan mga tren, an hinoroghodog kan maquina, .. pighihiling kong nagiitaas an aso, su saiyang mapanpyaring hinangos, asin sinisingosingo ko amyo nin aceite, an hinang kan mga halimaw na mga nasa daing katapusan na toklos... An puerto sa masakit na pagbados, an salog na init saen pigsasabi na naghihingagdan an karakal, satuyang makikita na parano nin mga palo sa sakayan asin tataohan kita nin sarong pikira kun ano an tiglipotan sa mga kadlagan sa Europa... An dalisay na ining angkas asin an mga gapong ining mga malinigon na gayo magkakaparano nin mga carbon, nin mga kahon asin nin mga barriles, bunga nin sa tawong kahigosan, alagad dai bale! masarakay kita sa mga makosog na dumalagan, mga comodong mga coche, sa paghanap sa laog nin ibang mga angkas, ibang mga tanawon sa ibang mga baybayon, lalong mga mahayahay na temperatura sa mga abaga kan mga kaboldan... An mga costa babantayan kan mga acorazado kan satong hokbong dumagat; an kastila asin an filipino magribalan sa kahimonan sa pagsagupa sa dapleng panalakay, tanganing ipaglaban sa saindong mga pagsadiri asin pabayaan kamong magngisi asin maggayagaya sa katiwasayan, mga minamahal asin mga iginagalang. Mega ligtas sa mga palakaw nin pagexplotar, daing kabaldian, dai nin mga dai pagtiwala, an banwaan magtotoklos huli ta sa panahon na iyan bako nang makasosopog an toklos, bako nang sa oripon, bilang ipinipirit sa oripon; ngapit dai papaalsomon kan kastila an saiyang ugalé nin mga makangingisi asin mga mabangis na mga pagsaginsagin asin, tapat an panghilingon, posog an puso, maggiginarawgawan kita nin kamot, asin an karakal, an industria, an pananom, maruluwas an mga kadonongan sa pagampon kan katalingkasan asin nin mga madod6énong asin mga pantaypantay na mga katogonan siring kan sa mauswag na Inglaterra. . .”

Naghohoyomhoyom si Paulita may kaibang pagduwa-duwa asin nagkikirikikiri.

“Mga pangatorogan, mga pangatorogan!” hominagayhay; “nadangog kong pigsabi na dakol kang mga kaiwal... Sabi ni Tia Torina an bansang ini sa oripon