diante nin hinanakit sa sakong hiró-hiró?”
“Padre, pinagkaoroyonan mi nang dati na dai magorolay dapit saimo, dai man dapit sakuya. Sa pangkagabsan an satong orólay: su mga estudiante, sa likod kan dai pakakoa nin darakulang kapakinabangan sa mga clase, parating an kadaklan minawalat duman nin mga kabingkabing kan saindang karapatan, kun bakong gabós.”
Kinagat ni Padre Fernandez su saíyang ngabil. “Dai nin siisay man na nagpirit sainda na magadal; daging mga tanom sa mga pangomahon,” an ogsak napagmamasid nya.
“Ohó, may nakakapirit sainda na magadal,” an simbag ni Isagani sa siring mansanang daging nin tingog na hiniling nanggad nin puntok su dominico. “Laen pa kan katongdan nin lambang saro sa paghanap kan saiyang ikakadaing-kakundían, yaon an kagubay na pagmawot nin tawo na parangdangan an saiyang pakasabot, horot na digdi orog karigon huli ta lalong hinihigpitan; asin an minatao kan saiyang bulawan asin kan saiyang buhay sa Estado, may katanosan sa pagpirit saiya na taohan sya nin liwanag tanganing lalong marahay an pagkamit nya kan saiyang bulawan asin maingatan na marhay an saiyang buhay. Opó, Padre; may sarong bagay na minapirit sainda, asin sa bagay na ini iyo an pamahalaan, kamo mansana an nagtutuyatuya daing pagkahérak sa indio na daing inadalan asin isinusuhay saiya an sáiyang mga katanosan, an pinapasikadan iyo na sya daing pakasábot. Hinohubaan nindo sya dangan inoolokan ninda an saiyang mga kasosopgan!”
Dai nagsimbag si Padre Fernandez; nagpadagos nin paglakawlakaw alagad mababloy na baga excitado.
“Sabi mo daing tanom an mga pangomahon!” an padagos ni Isagani sa ibang daging nin tingog, pakatapus nin halipot na pag-orong; “dai kita ngunyan lumaog sa pagoogid kun ngatá, ta makakaharayo kita; ika, Padre Fernandez, ika, profesor, ika, táwong madonong, boot mo an sarong banwaan nin mga parauring, nin mga manggagamlang! Huli ta sa saimo an pagkamanggagamlang iyo an orog kadaing-kakundian na kamugtakan na mangyáring maabot nin tawo sa saiyang pagbabáliw? O huli ta muya mo saimo an kadonongan asin an paggamlang sa iba?”
