Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/33

An pahina na ini pigbalido


28

pook; “hare ini pag apoda na tagda nin tubig; dakula pa sa arin man na danaw sa Suiza asin sa gabos sa Espana sararo; nakakita ako nin mga gurang na mga dumagat na nagkarolola digdi.”

----------
IV
SI KABESANG TALES

An mga nagpakabasa kan énot na kabtang kan salaysay na iniho, sakalé magpapakagiromdom sa sarong inaguyang na parakahoy na nag-oontok kaito sa irarom nin sarong kadlagan.

Buhay pa si Gurang Selo asin minsan anas nang uban su saiyang buhok, naingatan man nya giraray su saiyang marhay na ginhawa. Dai na sya nangangayam, dai na man nagpopotol nin mga songo; nin huli ta nagrahay su pagbuhay, naggigibo na lamang nin sighid.

Su saiyang aking si Tales (gaha sa Telesforo) énot naglingkod nguna bilang paraoma sa mga daga nin sarong capitalista, alagad dangan kaiyan, kan kagrogaring na sya nin duwang damulag asin nin nagkapirang gatos na pisos, boot na magrogaring nin toklos katabang su saiyang ama, su saiyang agom asin su tolo nyang aki.

Ginubat ninda kun siring asin liniwanag an nagkapirang mahiwas na mga kadlagan sa mga sagkod kan banwaan asin ta sa saindang pagloba bakong mga rogaring nin siisay man. Sa laog kan pagbabab-ol asin paghihiniti kan daga, su bilog na angkos, saro-sarong nagherélang nin lagnat, nagkagaradan sa hagnaw su ina asin su matuang aking babaye, si Lucia, sa saiyang langobong pagkatawo. An bagay na ito na iyo an talagang mangyayari sa hinirong daga, matabang sa manlaen-laen na mga nabubuhay, ipinagsahot ninda sa panghihimalos kan espiritu sa kadlagan, asin nagtios na lamang sinda asin nagpadagos kan saindang toklos sa paglébang napalopo na ito (87). Kan mamomodo sinda kan mga bunga kan énot nindang ani, sarong corporacion religiosa na may mga daga sa kataid na banwaan, nagpahayag na rogaring ninda an mga dagang ito, sinabing padagos na nasa-sa-laog kan saindang mga sagkod, asin sa pagpatibay kaito boot nindang itogdok sa mga kadolonan mansana su saindang mga taldok. Alagad, su