An enot na pinangataman kan gabungan (88) kan makitang naguswag su angkos sa diit-diit iyo an pagngaran na cabeza de barangay sa kasapi kaito na labis na nagtotoklos; si Tano, su aking matua, kag-apat (14) pa sanang taon kagurang. Inapod sya kun siring na Cabesang Tales, nagamiritan na pomagibo nin chaqueta, bomakal nin kalo na fieltro asin maghanda nin magagasto. Parang dai makigribok sa cura siring man sa pamahalaan binabayadan kan saiyang bolsa an pinagkukulangan kan saiyang duluhan, pinagbabayadan su mga nagharali asin su mga gadan, kaniguan na horas an saiyang nasasayang sa paningil asin sa pagduduman sa cabecera.
“Pagtiosa! Ipamugtak mo na nagpangaragap su mga kapagarakian kan angongolkol,” an sabi ni Gurang Selo na maogmang nakahoyom.
“Sa masangleng taon magubing ka nin de cola asin mapa-Manila ka sa pagadal siring sa mga binibini sa banwaan!” an sabi Cabesang Tales sa saiyang aking babaye sa lambang pagkakadangog nya kaini na nakakaorawi kan mga kauswagan ni Basilio.
Alagad dai ominabot su masangleng taon asin sa lugar kaito nagdugang na naman su tagoram; minamongon si Cabesang Tales asin minakagaw sa payo. Su lotoan na dalipay minapakonod kan saiyang bagas sa caldero.
Kan omabot su tagoram sa duwang gatos na pisos, si Cabesang Tales dai namuyang magkagaw lamang kan payo asin maghagayhay, nakipagsuhay asin nagngorobngorob. Sinabihan nya kun siring kan fraileng tagapamahala na kun dai sya makabayad may ibang magbabadang kan mga dagang ito. Dakol an mga nagtatangro na mga naaara kan mga ito. Sa akala ni Cabesang Tales nagsosoba su fraile, alagad igot sa boot su pagtaram kan fraile asin itinotokdo su saro kan saiyang mga sorogoon na pagkoa kan daga. Lominungsi su tawong makauugay, bominolongbogong su saiyang talinga, sarong mapulang panganoron tominapa sa saiyang mga mata asin nakita nya duman su
saiyang agom asin su saiyang aking babaye, mga malungsi, mga maniniwang, naghiringagdan, mga dinapoan nin mga abot-abot na lagnat! Dangan nakita nya su mahiwas na kadlagan, na naging pangomahon, nakakita nin mga sapa nin ganot na may binabaribing mga inagi-
