sa Madrid?”
“Opo, señor, nagkapirang bulan.”
“Nadangog mo daw na pinag-olayan an mapadapit sa sakong familia?”
“Nakakahalé pa sana an Saimong Kahalangkawan kan magkaigwa ako nin dangog na ipamidbid sainda.”
“Napan-o, kun siring, na makadigdi ka na daing dara sakuya na and man na pudihan?” (426)
“Kagurangnan,” nagsimbag si Ibarra na dominoko, “ta bako nanggad akong halé sa España; asin mantang naonabihan ako kan ugalé kan Saimong Kahalangkawan, sa sakong paghona, an sarong suratpangpudihan (427) bako sanang maluwas na daing halaga, kundi makakaraot pa logod: kami gabos na mga filipino napupudihanan (428) saimo.”
Sarong hoyom luminadawan sa ngooé kan gurang na militar, na luhayluhay na sominimbag na baga sinosokol asin tinitimbang su mga tataramon:
“Naiilay (429) na siring an saimong pagloba... kaipuhan na mapaniring! Alagad, sukat mong maaraman, hagbayon, kun anong gabat an nasasangat sa abaga nyamo sa Filipinas. Digdi an gabos kaipuhan gibohon nyamo asin kaming mga gurang na militar dapat iyo an gabos: Hadé, Kasalihid sa Pamamanwaan (430), sa Digma (431), sa Pamamahala (432), sa Biyaya asin Sandagan (433) asin iba pa, asin an lalong maraot iyo na sa lambang sarong bagay kaipuhan kaming maghapot sa harayong Inang Banwaan (434), na minaoyon o minasuhay, sunod sa mga pangyayari, kun gayod raparap sa samong mga mokna. Asin minasabi kaming mga kastila: an minalikos nin dakol dai nakakahigot nin marhay! Laen pa, minadigdi kami sa pangkagabsan kilang nin pakamidbid sa banwaan asin binabayaan nyamo kun nagpopoon nang samuyang mamidbidan.—Sa saimo ikaka sabi ko an sakong kamatean, tara daing kanongdanan an pagsaginsagin. Mala ngani, kun sa España na lambang sanga igwa nin kasalihid, na ipinangaki asin nagdakula sa pangaratad mansanang iyan na may Pahayagan asin Ganan; saen an mga mata kan Pamahalaan pinapamuklat asin pinaliliwanagan kan tapat na tagapagsolang (435), may kakulangan asin kakundian, sarong gibong-ngangalasan na digdi bakong gayong gorobot, na dai kan mga bentahang ito, asin nabubu-
