hay asin naghohona sa kadikloman an sarong
mapangyaring tagapagsolang. Dai nagkukulang an
marhay na boot sa samong mga nagpapalakaw kan
pamahalaan, alagad napipiritan kaming gumamit
nin sa ibang mga mata asin takyag, na parating
dai nyamo midbid, na sakalé sa halip na maglingkod
sa sarong banwaan iyo sanang pinaglilingkodan an
saindang rogaring na kapakan-an. Ini bakong kasalan
nyamo, sa mga pangyayari; bakong kadikit an itinatabang
samuya kan mga fraile na makaluwas kami sa kahaditan,
alagad nagkukulang na iyan... Nasasadol mo ako na
magkaigwang interés asin mamaw-oton ko na an kakundian
kan samong palakaw ngunyan sa Pamahalaan dai makaratak
saimo sa and man na bagay ... dai ko mababantayan an
gabos, siring man dai makakaddlok sakuya an gabos.
Igwa ka daw nin mapapakinabang sakuya, igwa kang
hahagadon sako?”
Nagisipisip si Ibarra.
“Kagurangnan,” an saiyang simbag, “an orog nyakong horot iyo an mongaya kan sakong banwaan, mo ngaya na boot kong maging utang sa Inang Banwaan asin sa pagmalasakit kan sakong mga kahimanwa, na magkasi nabobotngol nin sa magkasing mga katuyohan asin magkasing mga kapakanan. An sakong hinahagad ikakatao lamang kan Pamahalaan pagkaayaw nin dakol na mga taén nin padagos na pagtoklos asin nin mga tamang pagbabakle.”
Hiniling sya sa laog nin nagkapirang segundo kan Saiyang Kahalangkawan nin sarong hoyom na bulanos na tinagal ni Ibarra.
“Ika an énot na nakaolay ko sa kaporoan na ini!” an sabi na iginawagaw saiya su kamot.
“Iyo sanang nakita kan Saimong Kahalangkawan su mga namalatbagat sa ciudad, dai mo dinungaw su mga pinakararaot na mga payag kan samong mga banwaan; nakakita kuta an Saimong Kahalangkawan nin mga tunay na tawo, kun sa pagkatawo, igo na an pagkaigwa nin pisong maugayon asin masipag na mga kaugalean.”
Bominuhat su Capitan General asin naglakawlakaw sa magimbong na sogod kan bidang.
“Ginoong Ibarra,” an sabi na panalé, sanang ominantoro, tominindog su hagbayon; “sakalé, sa laog nin sambulan mahalé ako: an saimong inadalan asin an sai-
