Page:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/367

An pahina na ini pigbalido


357


na su iwal. Nagpoon nang magpurawas su mga tingog, asin nagkataradá sa táhaw su duwang largador asin ansiánong paratambod. Sa sarong senyas kan sentenciador, hinalean kaito nin sarongan su tambod, asin kominintab su mga bólang, nanghuhumaré (64-a), masasaga.

Mga mamondó asin daing mga gírong na rominani sa kodal su duwang magtúgang asin nagmarasid, idinotá su ángog sa botong. Saró katawo rominani asin hininghingan sinda:

"!Pare! sanggatós contra sampoló, sa ogis ako!" Hiniling ito ni Társilo nin sa mangmang na hilingon. Ominagmárod ito kan sikohon ni Bruno.

Maingat na marhay su pagkapot kan mga largador sa manok, nangaglilikay na malugadan sinda. Dai lámang nin kinaaralohan: mapapagakalá na su mga duruman, maliban lámang sa duwang largador, mga makangingirhat na mga tawotáwong taro. Sarong manok irinani sa saró, nakaptan sa payo tangáning tokaón kan saró asin maangot, síring man an ginigibo sa pinatukang énot: sa gabós na mga labanan súkat magkaigwang pagkapantaypantay, máging sa mga galos parisienses, máging sa mga lalong na Filipino. Pakatapus pinapaghampang an duwa, pinapagranihan, huli kaini nakakaáram an mga hayop na ini kun siisay an rominabnot sainda nin balúkag asin kun siisay an saindang pupurukan. Minaturungkag an tambórok, nagpipinotitokan, asin mga sírang nin kaangotan minaruluwas sa saindang matalimon na mga matang saraday. Kun síring horas na ibinobugtak an mga iyan sa dagá horoharayó sa lambang saró asin hinihiwasan na gayo.

Luhaylúhay na minaralakaw pasíring sa enotan. Nadadangog an linakaw sa dagang matagás; daing nagtataram, daing naghahangos. Iniibabá asin iniitaas su payo na baga nagsisinokolan sa paghiling, nagoorokotok su duwang sólog, sakalé, paharé o pagbasangbásang. Natanaw su makintab na búlang, na nagsosongaw nin malípot asin bughaw na mga saga; pinaparigon sinda kan pangánib asin nagsisinabatan magkasi handang lumaban, alágad pakalakawlakaw magkasi ominórong, asin potítok su paghiling, iinibabá su payo asin pinatorongkag namán su tambórok. Kan horas na ito nagkurámog nin dugó su sadit na payo, lominuwas su kikilat, asin sa saindang katutubong dahás nagsinagupaan su