XIII: dai nin Papa na makakabúhay liwat kan sinilotan kan sadiring bagtingon... alágad saén kita napaduman?" naghapot na nagliwat nin daging kan tingog "lah!" "pinagolayan nyató an kamugtakan ngunyan kan Filipinas... Ohó ngunyan minalaog kita sa katarahanan nin pakibaka, sabi ko, kamo, an samong pagaraki nanonongod sa kabanggihon, kami mapapará na. An pakikibaka nasa pakalipas, na nagngonotiil asin nangangapot may kaibang mga panunumpá sa nangangalangalang na castillo feudal, asin an omaaboton, na an áwit nin pandaog nadadangog sa harayó sa mga
saga nin nagdadaliwawang kaagahon, dara an Marayráhay na Baretá halé sa ibang mga bansá... Sairisay an mga magkakapurukan asin magpapakalobong sa mga rogmok kan marompag?"
Ominontok su magúrang, asin kan makita nyang pinaghihiling sya ni Don Filipo na baga may iniisip, hominoyom asin sominimbag:
"Haros nasasalom ko an saimong iniisip."
"Totoo?"
"Naghohona ka madalé akong mahólog sa pagkakamalé," an sabi na may kaibang mamondong hoyom; "ngunyan may lagnat ako asin bakó akong ligtas sa kamalean homo sum et nihil humani a me alienum puto, (102-a) an sabi ni Terencio; alágad kun nogayod itinotógot an pangatorogan, anó ta dai magpapangatorogan nin mamongáyang sa mga huring hidalé nin búhay? Dai akong ibang nabuhayan kundi mga pangatorogan! Tamá ka pangatorogan! daing ibang sa isip kan satong mga bagong-tawo kundi an mapádapit sa ngaran na pagkamoot asin mga kagayagayahan; kanigúan na panahón an ginagamit asin nangagpapagal na bulanos sa paggayuma asin paghalé nin dangog sa sarong daraga, ki sa magisip kan ikakarahay kan saindang banwaan, an satong mga babaye, sa pagingat kan harong asin angkos nin Dios nagpapakalingaw kan saindang rogaring na pagsadiri asin angkos, an satong kalalakihan mga masilansikan sa mga maráot na kaugalean asin mga bayanihon sa kasopogan, an mga aki nagkakagirimata sa kadikloman asin nagpapadagos sa bakong marhay na gawé, nagkakaburuhay an mga bagong-tawo sa orog karahay nindang mga taón na daing iniisip na gibohon, asin an nasa igó nang kagúrang, bawas, nagkakaigwa lámang nin halaga sa pagpahámak huli kan
